Đưa 5 huyện lên quận ở TP.HCM cần “100 ngàn tỷ”?
Nguồn tài chính
Theo báo cáo của Sở Nội vụ, về các tiêu chí huyện lên quận hiện nay năm huyện ngoại thành đều đạt 23-30 tiêu chí. Đa phần mỗi huyện đều còn lại khoảng 5-6 tiêu chí chưa hoàn thiện. Số lượng tiêu chí còn lại tuy ít nhưng thực chất chính là những bài toán cực khó, không dễ gì đạt được trong vài năm tới đây.
Huyện Nhà Bè hiện nay còn sáu tiêu chí chưa đạt theo quy định, trong đó có các tiêu chí về hạ tầng. Trong giai đoạn 2020-2025, huyện Nhà Bè xác định kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn trong giai đoạn này với danh mục 374 dự án, tổng mức đầu tư hơn 26.000 tỉ đồng.
Một số dự án cấp bách mà Nhà Bè mong muốn triển khai sớm là dự án đầu tư xây dựng các tuyến đường 15B nối từ cầu Phú Xuân 2B đến cầu Cần Giờ, đường Phạm Hùng nối dài (đoạn từ đường Phạm Hùng đến cầu bắc qua kênh Cây Khô tại xã Phước Lộc), đường Vĩnh Phước – Cây Khô, đường kho B, kho C… Kinh phí dự toán hơn 3.000 tỉ đồng và phải trông chờ vào nguồn ngân sách TP.
Các chỉ tiêu trong tương lai
Huyện Hóc Môn hiện đang làm đề án để đạt các tiêu chí của quận giai đoạn 2021-2030. Để đạt các tiêu chí đó cần tới hàng chục ngàn tỉ đồng để đầu tư hạ tầng kỹ thuật và phát triển đô thị. Nguồn vốn đầu tư công trung hạn của huyện tính một cách khiêm tốn nhất là hơn 20.000 tỉ đồng. Trong khi nguồn ngân sách hằng năm Hóc Môn được bố trí tối đa khoảng 600-1.000 tỉ đồng.
Do đó nếu chỉ trông chờ vào nhân sách của Thành phố thì không thể thực hiện được.
Huyện Bình Chánh, nguồn ngân sách đầu tư công cho huyện trong năm năm tới lên đến hơn 50.000 tỉ đồng, chưa tính các dự án đầu tư xây mới. Bình quân hằng năm, ngân sách tập trung cho huyện Bình Chánh cũng chỉ đạt ở mức khoảng 2.000 tỉ đồng.
Huyện Cần Giờ, ông Nguyễn Văn Hồng, Chủ tịch UBND huyện, cho biết trong 5 năm tới, huyện này cũng cần tới hơn 16.000 tỉ đồng để đầu tư công. Đặc biệt là các dự án đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo hạ tầng kỹ thuật.
Đấu giá tạo quỹ đất sạch
Theo UBND huyện Hóc Môn, nếu đầu tư hết các dự án theo một đồ án quy hoạch thì cần một nguồn lực rất lớn. Trong khi thực tế hiện nay, tỉ lệ nguồn lực dành cho một đồ án quy hoạch rất thấp, chỉ dưới khoảng 5% tổng diện tích. “Huyện không thể nào đủ nguồn lực để thực hiện, chủ yếu dựa vào ngân sách mà ngân sách TP thì không thể đáp ứng nổi. Vì vậy, cần phải có cơ chế để chính địa phương có thể khai thác quỹ đất hiệu quả” – lãnh đạo huyện Hóc Môn phân tích.
Theo huyện Hóc Môn chính là cho phép thí điểm thành lập công ty nhà nước để thực hiện bồi thường, thu hồi đất, tạo quỹ đất sạch, đấu giá để tạo ra nguồn lực đầu tư và cho phép địa phương dùng ngân sách này để tái đầu tư.
Doanh nghiệp chán cảnh bồi thường và thủ tục đấu thầu
Tháng 9-2020, huyện Hóc Môn đã tổ chức hội nghị mời gọi đầu tư 23 khu đất có tổng diện tích hơn 2.600 ha, tập trung tại thị trấn Hóc Môn và bảy xã Tân Xuân, Tân Sơn, Tân Thới Nhì, Đông Thạnh, Xuân Thới Sơn, Xuân Thới Thượng và Nhị Bình. Đến thời điểm này có 21 nhà đầu tư quan tâm, tìm hiểu cơ hội đầu tư tại các khu đất nêu trên.
Nhà đầu tư sau khi trúng thầu phải đặt cọc và tiến hành bồi thường giải phóng mặt bằng. Khi nào sẽ bồi thường xong thì rất khó xác định. Trình tự thủ tục đấu thầu một dự án thông thường cũng phải mất khoảng ba năm mới hoàn tất.
Hiện nay, huyện Hóc Môn có 4.600 ha đất nông nghiệp. Trong đó, khoảng 2.600 ha quy hoạch các mục đích đất công nghiệp, đô thị, dịch vụ, thương mại…. Gỉa sử TP cho khoảng 1.000 tỉ đồng, có thể bồi thường giải phóng mặt bằng khoảng 50 ha. Sau đó đem đấu giá 50 ha đất sạch này, thu về ít nhất khoảng 5.000-6.000 tỉ đồng.
Theo lãnh đạo UBND huyện Hóc Môn, Luật Đầu tư công hiện nay không cho phép dùng ngân sách để lập dự án bồi thường riêng lẻ mà phải gắn dự án với dự án bao gồm cấu phần bồi thường và xây lắp. “Phải tháo gỡ điểm nghẽn này thì địa phương mới có thể phát triển được mà không phụ thuộc vào ngân sách TP” – lãnh đạo huyện Hóc Môn nói.
